در شاهنامه فردوسی
درهیچ بیتی از شاهنامه فردوسی نامی از یزد ، ایزدیش یا ایساتیس نیامده است ؛ امٌا مطایقت فرمائید :
كوه سپند در شاهنامه با كوه اسپید یا اسپند در راه تفت به نیر ، نرسیده به بردستان :
لب از چاره خویش در خند خند
چنین تازیان تا به كوه سپند
نیز در جنوب شرقی ابركوه روستائی بنام اسفند آباد وجود دارد .
در ابركوه همچنین بخشی بنام دهستان وجود دارد ، و فردوسی توسی سروده است :
سپهبد به نزدیك ایران كشید
سپه را به نزد دهستان كشید
می دانیم كه در پارسی باستان و حتی هم اكنون در لهجه یزدی و گسترده تر از آن در زبان فارسی ، حرف های « ن » و « م » به یكدیگر تبدیل می شوند و بنابر این ارنان می تواند ارمان هم تلفظ شده یا تلفظ شود . در یزد كوه ارنان نیز در بخش جنوبی رشته كوه های شیر كوه در نزدیكی اسپندكوه و دهستان واقع شده است . فردوسی در شاهنامه آورده است :
و دیگر كه از شهر ارمان شدند
به كینه سوی زابلستان شدند
اگر ارمان همان ارنان نیست پس كجا است ؟
امٌا شاید مهمترین بخش از شاهنامه فردوسی در ارتباط با شهر یزد در این شعر بوده باشد :
نگه كن به شهری كه ویران شده است
كنام پلنگان و شیران شده است
دگر آنكجا رسم آتشكده است
كه بی هیر مند است و ویران شده است
و آیا این مشخصات با شهر یزد در برهه ای از تاریخ مطابقت نمی كند ؟
ما در مطالعات روزهای اخیر خود در پایگاه قومی یزد و یزدیان به احتمال ویران شدن شهر ایزدیش توسط داریوش هخامنشی پی برده ایم ؛ و اینكه شاهان ، به مقتضای منافع خود ، گاه حتی معابد و آتشكده ها و امثال آن ها را نیز ویران می كرده اند؛ و یزد ازاین رو ممكن است مكرر در عهد باستان ویران شده باشد ؛ شهری كه ییگمان جایگاه یكی از آتشكده های ایران بوده است ، بی هیرمند ( بدون رودی بزرگ و پر آب ) است . در اطراف آن پلنگ وجود دارد و نسل شیر هم كه البته مدتی مدید است كه از ایران بر افتاده است .
* این یادداشت بنا به مطالعه ی فقط یك دهم نخست شاهنامه فردوسی نوشته شده است .بقیه را شما بنویسید .
نظرات(1)
محمد حسن دوشنبه 26 اردیبهشت 1390 03:28 ب.ظ
سلام
شعرش را یادم نیست اما یک نفر از اهالی ابرکوه ( که از کتاب تاریخ ابرکوه نقل میکرد ) شعری از فردوسی میخواند که فردوسی نام دو بیابان که اکنون نیز در ابرکوه به همین نام است را در شاهنامه آورده است محل نبرد سپاه رستم و افراسیاب
یافتم میگذارم
پاسخ alireza ayatollahi علی رضا آیت اللهی : سلام
بسیار ممنون می شوم
:: برچسب‌ها:
یزد در افسانه ها ، شاهنامه فردوسی ,
|
امتیاز مطلب : 5
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1
عضو شوید
عضویت سریع
آمار
وب سایت:
آمار مطالب
آمار بازدید
